Kết quả, vườn sản xuất hạt giống cà phê vối lai TRS1 tại các tỉnh Đắk Nông, Gia Lai và Kon Tum đã bước vào giai đoạn kinh doanh, được chuyển giao cho các cơ quan quản lý địa phương góp phần phân phối hạt giống cho nông dân tại chỗ, đáp ứng được nhu cầu hạt giống tốt phục vụ tái canh cho người dân trong vùng, giảm chi phí đầu tư cây giống.

“Đây là các cơ sở sản xuất và cung cấp hạt giống uy tín và đảm bảo chất lượng giúp người trồng cà phê tiếp cận các tiến bộ giống mới”, bà Đinh Thị Tiếu Oanh nhấn mạnh.

Đặc biệt, Dự án VnSAT đã chuyển giao 4 mô hình trình diễn tái canh ngay cà phê vối không luân canh tại 4 tỉnh Đăk Lăk, Gia Lai, Lâm Đồng và Đắk Nông. Vườn cây sinh trưởng và phát triển tốt, năng suất cao, sau 42 tháng trồng đạt 3,08 tấn nhân/ha, tăng 8,6% so với đối chứng. Sau 54 tháng trồng (vụ kinh doanh 2) đạt trung bình 4,57 tấn nhân/ha, tăng 22,6% so với đối chứng.

Các giống cà phê vối mới và các biện pháp kỹ thuật tái canh tổng hợp mới gồm: Việc dùng thuốc có hoạt chất được phép sử dụng cho thấy đạt hiệu quả cao trong phòng trừ tuyến trùng, tăng độ đồng đều vườn cây, tỷ lệ sống của cây trồng dặm đạt 94,9%; xử lý định kỳ các loại thuốc hoá học vào đầu mùa mưa kết hợp chế phẩm sinh học phòng trừ tuyến trùng và nấm do cà phê tái canh kiến thiết cơ bản cho kết quả phòng trừ tốt hơn so với vườn đối chứng chỉ xử lý cây khi có biểu hiện bệnh, góp phần sản xuất bền vững cà phê.

Hình thành các HTX cà phê kiểu mẫu

Nhờ sự hỗ trợ của Dự án VnSAT, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NN-PTNT) đã phối hợp với các địa phương tư vấn, hỗ trợ xây dựng được 2 mô hình HTX nông nghiệp kiểu mới, hoạt động hiệu quả theo Luật HTX năm 2012 và tham gia liên kết chuỗi giá trị sản phẩm cà phê bền vững ở Tây Nguyên. Sau khi kết thúc Dự án, cả 2 mô hình HTX trở thành mô hình HTX kiểu mẫu để các địa phương tham quan, học tập, chia sẻ kinh nghiệm, nhân rộng trong thời gian tới.

Ông Nguyễn Văn Vương, Trưởng phòng Cây lương thực và Cây thực phẩm (Cục Trồng trọt) cho biết, trong khuôn khổ Dự án VnSAT, những năm qua, Cục đã tăng cường quản lý chất lượng giống cà phê phục vụ tái canh giai đoạn 2018 - 2020.

Kết quả kiểm tra công tác quản lý giống tại các tỉnh và các đề xuất kiến nghị là cơ sở cho các tỉnh thực hiện công tác quản lý giống cà phê của các cơ quan chức năng và tuân thủ các quy định của các cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cà phê trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên. Đến nay, 51 vườn ươm giống cà phê đạt chuẩn đã được công nhận, cung cấp khoảng 12 triệu cây giống phục vụ tái canh.

Đặc biệt, Viện Chính sách và Chiến lược phát triển Nông nghiệp nông thôn đã xây dựng trang web và thông tin ngành hàng lúa gạo và cà phê thuộc Dự án VnSAT. Qua đó cập nhật thông tin sản xuất, thương mại, giá cả, chính sách, tin quốc tế của ngành hàng cà phê và lúa gạo.

Để làm được điều đó, Viện đã xây dựng mạng lưới cộng tác viên cung cấp thông tin thị trường trong nước hàng ngày của 8 tỉnh liên quan đến lúa gạo ở ĐBSCL và 5 tỉnh liên quan đến cà phê ở Tây Nguyên. Bản tin phân tích thị trường hàng tuần, tháng, quý và năm của ngành hàng lúa gạo, cà phê, rau quả được gửi tới người dùng thông qua email và đăng lên website, hệ thống gửi tin nhắn SMS hàng ngày.

Trong giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2019, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cũng đã xây dựng tài liệu và mở lớp tập huấn kỹ thuật sản xuất cà phê bền vững và tái canh cà phê. Qua đó, các cán bộ khuyến nông của các tỉnh được cập nhật kỹ thuật mới nhất và các kỹ năng đứng lớp để triển khai các lớp tập huấn FFS tại địa phương.

Ngoài ra, các phóng sự, bài báo về Dự án của nhiệm vụ truyền thông khuyến nông cấp Trung ương về sản xuất cà phê bền vững, tái canh cà phê và sản xuất lúa gạo bền vững đã được Ban quản lý Dự án tại các tỉnh sử dụng để làm công tác truyền thông trong tỉnh, góp phần nâng cao hình ảnh và thương hiệu Dự án; nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi về sản xuất cà phê, lúa gạo bền vững.

Ông Cao Thăng Bình, Chủ nhiệm Dự án VnSAT (đại diện Ngân hàng Thế giới) đánh giá cao các sản phẩm, tài liệu thuộc các nhiệm vụ hỗ trợ kỹ thuật của Dự án VnSAT. Đặc biệt, ông ấn tượng với các mô hình cà phê cảnh quan, cà phê đặc sản, tái canh cà phê trên nền đất không luân canh; các giải pháp kỹ thuật nhằm kiểm soát bệnh tuyến trùng trên cà phê. Qua đó, giúp nâng cao chất lượng, hiệu quả kinh tế và xây dựng thương hiệu cho cà phê Tây Nguyên nói riêng, cà phê Việt Nam nói chung.